Back to top
Weiss Klinik - optyk, okulistyka, chirurgia plastyczna

Blog

Okulistyka

Czy wiesz, jak powstał alfabet Braille’a?

Gdyby nie Louis Braille i jego wynalazek, nie wiadomo jak wyglądałaby obecnie edukacja osób niewidomych. To co daje im poczucie niezależności i umiejętności, dawniej dla wielu niedostępne, to alfabet Braille`a. Specjalny system znaków, dzięki któremu niewidomi mogą czytać i pisać to splot wielu życiowych zdarzeń i geniuszu ich twórcy.

Louis Braiile urodził się w 1809 roku we Francji w rodzinie rzemieślnika wytwarzającego siodła i uprzęże. Gdy miał trzy lata, bawiąc się w zakładzie ojca, nieszczęśliwie przebił szydłem gałkę oczną! Lekarze nie potrafili zatamować krwawienia, wdało się zakażenie, które przeniosło się na drugie oko… w efekcie czego mały Louis oślepł.

Rodzice nie chcieli, żeby kalectwo ograniczało syna w zdobywaniu wiedzy i dzięki wstawiennictwu miejscowego duszpasterza, udało się posłać chłopca do szkoły. Tam uczył się tego samego, co jego widzący rówieśnicy, jednak nauka czytania i pisania była dla niego niedostępna.

Inteligencja chłopca i postępy w nauce sprawiły, że w wieku 10 lat dostał stypendium w królewskim Instytucie Młodych Niewidomych w Paryżu. Zgodnie z ówczesną wiedzą dzieci uczyły się tam czytać z wielkich ksiąg z wypukłymi literami. Na zajęciach z emerytowanym kapitanem Charlesem Barbiera de la Serre  poznał system kodowania używany w wojsku do odczytywania rozkazów w ciemności. Na jego podstawie w wieku 15 lat opracował własny system zapisywania liter, oparty na kombinacji sześciu wypukłych punktów umieszczonych na obwodzie prostokąta.

Braille kontynuował pracę nad swoim pismem przez kilka lat, opracowując również notację muzyczną i matematyczną. Początkowo system ten widzącym nauczycielom nie wydawał się użyteczny, ale uczniowie szybko zaczęli go przyswajać. Niewidomi stawali się bardziej niezależni, umiejąc nie tylko czytać, ale i pisać – wytłaczając wypukłe punkty za pomocą prostego dłutka. W 1827 roku opublikowano pierwszą książkę w Braille`u.

Po ukończeniu nauki, Braille został nauczycielem w swojej szkole. Genialny wynalazca cieszył się szacunkiem, a jego wynalazek stawał się coraz bardziej powszechny. Obecnie szybki rozwój technologii sprawia, że osoby niewidzące mają też inne możliwości odczytywania tekstu pisanego zwykłym pismem. Ale w dalszym ciągu podstawą nauki czytania jest dla niewidomych wynaleziony prawie 200 lat temu alfabet Braille`a.

Louis Braille zmarł na gruźlicę w 1852 roku w wieku 43 lat. Został pochowany w paryskim Panteonie.

Podstawą systemu Braille’a jest sześciopunkt ułożony pionowo. Wzajemna kombinacja i rozmieszczenie punktów daje możliwość zapisu 63 znaków. Międzynarodową podstawę stanowi pierwsze 25 znaków, znak litery „w” oraz znaki przestankowe i pomocnicze. Pomimo różnic w poszczególnych językach, znaki Braille`a mają międzynarodowy charakter i można w nich zapisać wszystko.

Polską adaptację pisma brajlowskiego opracowała zakonnica Elżbieta Róża Czacka, a alfabet oficjalnie został zatwierdzony w 1934 roku.